Rus Alfabesi – Kiril Alfabesi
Harfler ve Okunuşları
Büyük Harf | Küçük Harf | Türkçe | Örnek |
А | а | A | Альбом |
Б | б | B | Бензин |
В | в | V | Ведьма |
Г | г | G | Грусть |
Д | д | D | Дядя |
Е | е | Ye | Европеец |
Ё | ё | Yo | Ёлка |
Ж | ж | J | Жена |
З | з | Z | Зима |
И | и | i | Игра |
Й | й | iy | Йогурт |
К | к | K | Кабачок |
Л | л | L | Лимон |
М | м | M | Мандарин |
Н | н | N | Няня |
О | о | O | Орёл |
П | п | P | Пингвин |
Р | р | R | Республика |
С | с | S | Сестра |
Т | т | T | Такси |
У | у | U | Уголь |
Ф | ф | F | Февраль |
Х | х | H | Хамса |
Ц | ц | Ts | Цвет |
Ч | ч | Ç | Чай |
Ш | ш | Şe | Шутка |
Щ | щ | Şa | Щека |
Ъ | ъ | Sertleştirme işareti | |
Ы | ы | I | |
Ь | ь | Yumuşatma işareti | |
Э | э | E | Эгоизм |
Ю | ю | Yu | Юбилей |
Я | я | Ya | Я |
Rus Alfabesi adını onu geliştiren Ortodosk rahipleri Kiril ve Metodius’tan almıştır. İlk aşamada zor gibi gözükse de Kiril alfabesini öğrenmek çok kolaydır.
– “Е, e” harfi kelime başında ve kelime içinde ünlülerden sonra [ye] olarak okunurken kelime içerisinde ünsüzlerden sonra [e] olarak okunur. örn: Елена [Yelena]
– “Ё, ё” harfi de kelime başında ve kelime içinde ünlülerden sonra [yo’] olarak okunurken kelime içerisinde ünsüzlerden sonra [ö] sesini karşılamaktadır. örn: ёлка [yo’lka] “Yılbaşı ağacı”.
Harflerin Okunuşlarıyla İlgili Ek Bilgiler ve İstisnalar
Rusça’da sözcüklerin okunuşu Türk diline benzer özellikler teşkil eder. Fakat Türkçe’deki gibi tam anlamıyla yazıldığı gibi okunur demek yanlış olur. Bunun yanı sıra Rusça’da vurgulamalar önemlidir. Vurgunun olduğu harf biraz daha bastırılarak ve üzerinde durularak okunur. Alfabede göreceğiniz ‘ь’ yumuşatma işaretidir. Tek başına harf değildir. Sadece kendinden önce gelen harfin yumuşak okunmasını sağlar. Aynı şekilde ‘ъ’ sertleştirme işaretidir. Tek başına kullanılmaz ve harf olarak okunmaz. Kendinden öncekinin sert okunmasını sağlar. Bunların dışında biz Türkler için alfabeyi öğrenmeyi zorlaştıracak her hangi bir durum söz konusu değildir. Seslerin çoğunun Türkçe’de net karşılıkları vardır.
Rusça’da ‘c’ harfi olmadığından bu sesi çıkarabilmek için «дж» harflerini beraber okumak gerekir. Bu iki harf yanyana gelince bize ‘c’ sesini verir.
Джаз Азербайджан
«е» harfi Rusça’da bir kaç farklı şekilde telafuz edilebilir :
Екатерина
Bu örnekte görüldüğü gibi «е» harfi kelimenin başında [ye] olarak telafuz edilmiş ama kelimenin ortasında [e] olarak okunmuştur. «е» harfinin kelime başlarında [ye] olarak telafuz edildiğini söylemek mümkündür. Đki sessiz harf arasında kaldığı zamanlarda ise [e] olarak telafuz edilebilir diyebiliriz fakat bunun için kesin bir kural yoktur , istisnalar olabilir.
Достоевский оружие
Yukarıdaki iki örnekte görüldüğü gibi «е» harfibaşka bir sesli harfle yan yana gelmiştir ve [ye] olarak telafuz edilmiştir.
нет свет
Burada ise kelime içinde tek sesli harf olarak geçen «е» harfi [ye] olarak telafuz edilmektedir.
подьезд счастье
Sertleştirme ve yumuşatma işaretinden sonra gelen «е» harfi [ye] olarak telafuz edilebilir.
тебя меня её
«е» harfinin bir başka telafuz şekli ise yukarıda görüldüğü gibi [i] ve ya [yi] olarak okunmasıdır. Bunun için her hangi bir kural yoktur, dolayısıyla Rusça dil yapısı hakkında daha çok şey okuyup öğrendikçe sizlerde artık okurken kolayca «е» harfinin nerde nasıl okunması gerektiğini anlayacaksınız.
«в» harfi Rusça’da bazen [f] olarak telafuz edilebilir. Bununla ilgili olarak şu örneklere göz atabilirsiniz :
все локомотив автобус
«г» harfi Rusça’da bazen iki «о» harfi arasında bazende «е» ve «о» harfleri arasında istisnai olarak [v] olarak okunur. Bunun kesin bir kuralı yoktur.
сегодня его кого
Rusça’daki bir başka farklı okuma şekli ise «сч» harflerinin yan yana gelmesiyle olur. Bu iki harf bir arada [ş] sesini verir :
счастье счёт
Rusça’da «о» harfi ise sadece vurgusu olduğu zaman [o] olarak okunmasıdır , vurgusuz olduğu yerlerde «o» harfi her zaman [a] olarak telafuz edilir:
молоко погода